Новости
Дни «Открытых дверей»
Уважаемые граждане!
Специализированная банковская школа имени Героя Туркменистана Атамурата Ниязова Центрального банка Туркменистана приглашает на дни «Открытых дверей».
В дни «Открытых дверей» для желающих поступить в 2025 году в банковскую школу будет предоставлена расширенная информация о структуре и подразделениях Специализированной
банковской школы, о направлениях подготовки специалистов, организации занятий, проведении культурно-общественных мероприятий, а также социально-бытовых условиях,
созданных для студентов.
Дни «Открытых дверей» пройдут 19-го и 26-го апреля 2025 года в 14:00.
Наш адрес: г. Ашхабад, ул. Баба Аннанов, 129.
Электронный адрес: bankmekdebi.edu@sanly.tm
"Pararahatçylyk we ynanyşmak – dost - doganlygyň kepili" atly temadan iňlis dilinde düzme ýazmak bäsleşigi
Türkmenistanyň hemişelik Bitaraplygynyň 30 ýyllygy hem-de "Halkara parahatçylyk we ynanyşmak ýyly" mynasybetli Türkmen döwlet maliýe institutynyň "Daşary ýurt dilleri" kafedrasynyň guramagynda "Parahatçylyk we ynanyşmak - dost-doganlygyň kepili" atly tema boýunça bäsleşikleri geçirmegiň tertibine laýyklykda, instituta berkidilen Türkmenistanyň Gahrymany Atamyrat Nyýazow adyndaky Ýöriteleşdirilen bank mekdebiniň we Türkmenistanyň Söwda we daşary ykdysady aragatnaşyklar ministrliginiň Söwda-kooperatiw mekdebiniň talyp ýaşlarynyň arasynda iňlis dilinde düzme ýazmak bäsleşigi geçirildi.
Bu bäsleşikde mekdebimiziň 1-2-nji ýyl talyplary: Hojaýewa Aýlar, Öwezgeldiýewa Aýjahan, Agamyradowa Tylla, Yzbasdyýewa Amangül, Garaýewa Şeker, Täjiýewa Jemal, Hakyýewa Tawus, Isgendderowa Arzygül, Maksadowa Gülzada, Gutlyýew Baýmyrat we Muhadowa Nurana gatnaşdylar. Talyplarymyzdan I baýrakly orny Garaýewa Şeker, II orny Öwezgeldiýewa Aýjahan, III orny Gutlyýew Baýmyrat eýelediler.
“Sanly ykdysadyýet” dersi boýunça internet bäsleşigi
Türkmenistanyň hemişelik Bitaraplygynyň 30 ýyllygy hem-de "Halkara parahatçylyk we ynanyşmak ýyly" mynasybetli Türkmen döwlet maliýe institutynyň guramagynda, aprel aýynyň 9-na ýurdumyzyň orta hünär okuw mekdepleriniň arasynda bilim boýunça özara hyzmatdaşlygy üpjün etmek maksady bilen orta hünär okuw mekdepleriniň talyp ýaşlarynyň gatnaşmaklarynda “Sanly ykdysadyýet” dersi boýunça internet bäsleşigi geçirildi.
Hormatly Prezidentimiziň baştutanlygynda ýurdumyzyň ylym-bilim ulgamlaryny has-da kämilleşdirmek boýunça durmuşa geçirilýän maksatnamalaýyn özgertmeleriň çäklerinde talyp ýaşlary kämil hünärmenler edip ýetişdirmek, olaryň nazary bilimlerini artdyrmak, amaly ukyp-başarnyklaryny ösdürmek maksady bilen, Aşgabat maliýe-ykdysady orta hünär okuw mekdebiniň, Türkmenistanyň Gahrymany Atamyrat Nyýazow adyndaky Yöriteleşdirilen bank mekdebiniň, Söwda-kooperatiw mekdebiniň talyp ýaşlarynyň arasynda «Sanly ykdysadyýet» dersi boýunça internet bäsleşiginde mekdebimiziň 2-nji ýyl talyplary: Mämedow Nuraly, Garaýewa Şeker, Täjiýewa Jemal, Mammetnazarowa Gülzar, Ankarowa Mahriban, Garlyýewa Ejemak, Kazakowa Aýgül, Rejebowa Altyn, Orazowa Mährijemal we Bahadurowa Nurana gatnaşdylar. Toplan ballary boýunça talyplarymyzdan 1-nji baýrakly orny Mämedow Nuraly we Garaýewa Şeker, 2-nji orny Täjiýewa Jemal we Mammetnazarowa Gülzar, 3-nji orny Ankarowa Mahriban, Garlyýewa Ejemak we Kazakowa Aýgül eýelediler.
“Ykdysady nazaryýet” dersi boýunça internet bäsleşigi
Türkmenistanyň hemişelik Bitaraplygynyň 30 ýyllygy hem-de "Halkara parahatçylyk we ynanyşmak ýyly" mynasybetli Türkmen döwlet maliýe institutynyň guramagynda, aprel aýynyň 11-ne ýurdumyzyň orta hünär okuw mekdepleriniň arasynda bilim boýunça özara hyzmatdaşlygy üpjün etmek maksady bilen orta hünär okuw mekdepleriniň talyp ýaşlarynyň gatnaşmaklarynda “Ykdysadynazaryýet” dersi boýunça internet bäsleşigi geçirildi.
Hormatly Prezidentimiziň baştutanlygynda ýurdumyzyň ylym-bilim ulgamlaryny has-da kämilleşdirmek boýunça durmuşa geçirilýän maksatnamalaýyn özgertmeleriň çäklerinde talyp ýaşlary kämil hünärmenler edip ýetişdirmek, olaryň nazary bilimlerini artdyrmak, amaly ukyp-başarnyklaryny ösdürmek maksady bilen, Aşgabat maliýe-ykdysady orta hünär okuw mekdebiniň, Türkmenistanyň Gahrymany Atamyrat Nyýazow adyndaky Yöriteleşdirilen bank mekdebiniň, Söwda-kooperatiw mekdebiniň talyp ýaşlarynyň arasynda « Ykdysady nazaryýet » dersi boýunça internet internet bäsleşikde mekdebimiziň 1-2-nji ýyl talyplary: Toýçiýewa Aýlar, Dörtgulyýewa Arzygül, Annaýewa Bägül, Garajaýewa Ogulşat, Hojamuhammedowa Aýbölek, Hojaýewa Aýlar, Öwezgeldiýewa Mährijemal, Öwezgeldiýewa Aýjahan, Söýünowa Aýlar we Meredowa Aýjemal gatnaşdylar. Toplan ballary boýunça talyplarymyzdan 1-nji baýrakly orny Toýçiýewa Aýlar, 2-nji orny Annaýewa Bägül, Garajaýewa Ogulşat we Hojamuhammedowa Aýbölek, 3-nji orny Dörtgulyýewa Arzygül, Hojaýewa Aýlar we Öwezgeldiýewa Mährijemal eýelediler.
«TARYH ŞU ÝERDEN BAŞLANÝAR» ATLY ESSE ÝAZMAK BÄSLEŞIGI.
Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwrüniň «Halkara parahatçylyk we ynanyşmak» ýylynda türkmen ýaşlaryny ata-babalarymyzyň ynsanperwer ýörelgesi esasynda milli ruhda terbiýelemek olarda watansöýüjilik, agzybirlik, ata Watanymyza merdana halkymyza bolan buýsançlaryny ösdürmek, hormatly Prezidentimiziň milli mirasymyza, edebi we taryhy şahsyýetlerimize, ruhy-ahlak gymmatlyklarymyza goýýan sarpasyny ýaýbaňlandyrmak, türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gahryman Arkadagymyzyň «Hakyda göwheri» atly kitabynyň many-mazmunyny açyp görkezmek, ýaşlaryň arasynda giňden wagyz etmek hem-de talyp ýaşlaryň döredijilik ukyp-başarnyklaryny kämilleşdirmek maksady bilen, Türkmen döwlet maliýe instituty tarapyndan «Taryh şu ýerden başlanýar» atly esse ýazmak bäsleşik geçirildi. Bu bäsleşige Türkmenistanyň Gahrymany Atamyrat Nyýazow adyndaky Ýöriteleşdirilena bank mekdebiniň talyplary gatnaşyp, baýrakly orunlary eýelediler. Mekdebimiziň 2-nji ýyl talyby Mämmetnazarowa Gülzar bäsleşige işjeň gatnaşyp, “Baş baýraga” mynasyp boldy. Bäsleşikde 2-nji ýyl talybymyz Täjiýewa Jemal III orny eýeläp, gymmat bahaly sowgat bilen sylaglandy. Talyplarymyzy gutlamak bilen okuwlarynda üstünlikler arzuw edýäris!
Ýurdumyzyň geljegi bolan ýaşlarymyzyň okap-bilim almaklary, öz hünäriniň eýesi bolup ýetişmekleri üçin şeýle ajaýyp şertleri döredip berýän Türkmen halkynyň Milli Lideri Gahryman Arkadagymyzyň, Arkadagly Gahryman Serdarymyz Hormatly Prezidentimiziň janlary sag bolsun, il-ýurt bähbitli, dünýä ähmiýetli alyp barýan işleri rowaç alsyn!
«TALYP GÖZELI – 2025» BÄSLEŞIGI
Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe talyp gyzlary ene-mamalarymyzdan dowam edip gelýän milli däp-dessurlarymyz esasynda terbiýelemek, olarda milli mirasymyza bolan sarpany kemala getirmek hem-de ösdürmek, talyp gyzlaryň çeperçilik ukyp-başarnyklaryny ýüze çykarmak maksady bilen, 2025-nji “Halkara parahatçylyk we ynanyşmak” ýylynda Türkmenistanyň Bitaraplygynyň şanly 30 ýyllygy hem-de Halkara zenanlar güni mynasybetli Arkadag we Aşgabat şäherleriniň hem-de Ahal welaýatynyň orta hünär okuw mekdepleriniň talyplarynyň arasynda «Milliligim buýsanjym, başlara göwher täjim» şygary bilen “Talyp gözeli 2025” atly edebi-döredijilik bäsleşigi geçirildi. Bäsleşige mekdebimiziň 2-nji ýyl talyby Täjiýewa Jemal gatnayp, II orna mynasyp boldy.
Türkmen zenanlarynyň mertebesini belende göterýän il-günüň Arkadagy, ýaşlaryň howandary Gahryman Arkadagymyzyň Arkadagly Gahryman Serdarymyzyň jany sag, belent başy aman bolsun!
События
“Taryhy hakyda bakydyr, geljek nesiller üçin ýol-ýörelgelerdir” ady bilen Änew taryhy ýadygärliklerine we “Ak bugdaý” milli muzeýine medeni gezelençler
2025-nji ýylyň mart aýynyň 19-na Türkmenistanyň Gahrymany Atamyrat Nyýazow adyndaky Ýöriteleşdirilen bank mekdebiniň talyp ýaşlarynyň gatnaşmagynda Türkmenistanyň Bilim ministrliginiň tassyklan meýilnamasyna laýyklykda “Taryhy hakyda bakydyr, geljek nesiller üçin ýol-ýörelgelerdir” ady bilen Änew taryhy ýadygärliklerine we “Ak bugdaý” milli muzeýine medeni gezelençleri gurnaldy.
2024-2025-nji okuw ýylda uçurym boljak talyplaryň "Daýhanbank" DTB-niň wekilleri bilen duşuşygy
Türkmenistanyň Gahrymany Atamyrat Nyýazow adyndaky Yöriteleşdirilen bank mekdebinde 2025-nji ýylyň 17-nji martynda Türkmenistanyň "Daýhanbank” Döwlet täjirçilik bankynyň wekilleriniň gatnaşmagynda Yöriteleşdirilen bank mekdebini üstünlikli tamamlaýan ýaş hünärmenleri saýlap-seçip almak arkaly işe kabul etmek maksady bilen, 2025-nji ýylda uçurym bolmaly talyplaryň arasynda umumy hünär we ýörite hünär dersler boýunça ýazmaça görnüşinde barlag işi geçirildi.
Geçirilen barlag işi örän gowy bahalandyrylan talyplar "Daýhanbank" DTB-niň ýolbaşçylygy bilen söhbetdeşlige çagyryldy.
I we II ýyl talyplarynyň arasynda sportuň görnüşleri boýunça bäsleşik.
Mälim bolşy ýaly, Türkmenistan ýurdumyzda her ýylyň aprel aýy saglyk we sport aýy hökmünde bellenilýär. Bu aýda ýurduň ähli künjeklerinde sagdyn durmuş ýörelgelerini wagyz etmek, jemgyýeti saglyk we sport bilen meşgullanmaga höweslendirmek maksady bilen dürli çäreler guralýar.
Bank mekdebiniň I we II ýyl talyplarynyň arasynda hem sportuň görnüşleri boýunça 2025-nji ýylyň 12-nji aprelinde mekdebiň sport toplumynda bäsleşik geçirildi. Bäsleşige talyplardan düzülen oglanlar we gyzlar toparlary gatnaşýar. Sport bäsleşigiň dowamynda I ýyllyk talyp toparlara mekdebiň mugallymy B.M.Ussaýew we II ýyllyk talyp toparlara O.Möjekow ýolbaşçylyk etdiler.
I we II ýyl talyp gyzlarynyň arasynda bäsleşik indiki sport oýunlaryndan ybarat boldy: woleýbol, tanap çekmek, el güýji, şaşka, küşt, stol tenisi, oturgyçly oýun we kim çalasyn kim çakgan. I we II ýyl talyp oglanlarynyň arasynda bäsleşik indiki sport oýunlaryndan ybarat boldy: woleýbol, tanap çekmek, agyr daş götermek, el güýji, şaşka, küşt, stol tenisi, oturgyçly oýun, kim çalasyn kim çakgan we futbol.
Netijede, I we II ýyl talyp gyzlarynyň arasynda jemi utuk 2-6 hasabynda tamamlanyp, II ýyl talyp gyzlar ýeňiş gazandy. I we II ýyl talyp oglanlarynyň arasynda jemi utuk 4-6 hasabynda tamamlanyp, II ýyl talyp oglanlar ýeňiş gazandy.
Biz sagdyn nesli kemala getirmegiň, ýaşlara göreldeli terbiýe bermegiň her bir maşgalanyň baş maksadyna öwrülmegi üçin gije-gündiz alada edýän hormatly Prezidentimiziň belent başynyň aman bolmagyny, merdana halkymyzyň saglygynyň pugtalanmagy üçin badalga beren aýdyň ýollarynyň asyrlara uzamagyny tüýs ýürekden arzuw edýäris!
Türkmenistanyň Gahrymany Atamyrat Nyýazow adyndaky Ýöriteleşdirilen bank mekdebinde 2025-nji ýylyň mart aýynyň 17-22-si aralygynda "Parahatdyr Diýarym, Eziz Türkmenistanym" atly Türkmenistanyň Şekillendiriş sungaty muzeýiniň göçme sergisi
Türkmenistanyň Gahrymany Atamyrat Nyýazow adyndaky Yöriteleşdirilen bank mekdebinde 2025-nji ýylyň mart aýynyň 17-22-si aralygynda Türkmenistanyň Medeniýet ministrliginiň we Türkmenistanyň Bilim ministrliginiň tassyklan meýilnamasyna laýyklykda "Halkara parahatçylyk we ynanyşmak ýyly" mynasybetli, "Parahatdyr Diýarym, Eziz Türkmenistanym" atly Türkmenistanyň Şekillendiriş sungaty muzeýiniň göçme sergisi we Aşgabat şäher medeniýet müdirliginiň Merkezleşdirilen kitaphanalar ulgamynyň kitap sergisi geçirildi.
XIV-nji Spartakiadanyň basketbol boýunça ýaryşy.
Berkarar döwletiň täze eýýamyň galkynyşy döwründe sagdynlygyň we ruhybelentligiň ýurdy hökmünde ykrar edilen Türkmenistanda bedenterbiýe, sport bilen meşgullanýanlaryň sany barha artýar. Ýurdumyzda sport ulgamyny ösdürmek we kämillerşdirmek, onuň mümkinçiliklerini giňeltmek, täsirli sport çärelerini yzygiderli geçirmek, ýurdumyzyň orta mekdeplerinde, orta hünär okuw mekdeplerinde we ýokary okuw jaýlarynda bilim alýan sporta höwesli ýaş nesillerimiziň arasynda sport ýaryşlaryny geçirmek boýunça giň gerimli işler alnyp barylýar. Ine şol ýaryşlaryň biri bolan “Türkmenistan – ruhubelentligiň we sagdynlygyň ýurdy” atly XIV-nji Spartakiadanyň basketbol(oglan-gyzlar) boýunça ýaryşy 2024-nji ýylyň 7-11-nji noýabr aralygynda Türkmenistanyň Gahrymany A.Nyýazow adyndaky ýöriteleşdirilen bank mekdebinde geçirildi. Ýaryş ilki orta hünär okuw mekdepleriniň talyp gyzlarynyň arasynda geçirildi we örän çekeleşikli, gyzykly boldy. Gyzlaryň arasyndaky basketbol ýaryşynyň netijesinde 1-nji orna Aşgabat şäherindäki agrosenagat orta hünär okuw mekdebi, 2-nji orna Aşgabat gurluşyk orta hünär okuw mekdebi, biziň talyp gyzlarymyz 3-nji orna eýe boldylar. Soňra ýaryş oglanlaryň arasynda geçirildi. Oglanlaryň arasyndaky basketbol ýaryşynyň netijesinde 1-nji orna Aşgabat gurluşyk orta hünär okuw mekdebi, 2-nji orna Aşgabat şäherindäki Syýahatçylyk orta hünär okuw mekdebi, biziň talyp oglanlarymyz bolsa 3-nji orna eýe boldylar. Talyplarymyzyň öňdäki orunlary eýelemekleri mekdebimizde bilimiň ähli ugurlary bilen bir hatarda bedenterbiýe we sportyň dürli görnüşleri boýunça geçirilýän ýaryşlara hem uly üns berilýändiginiň aýdyň subutnamasydyr. Mekdebimiziň ýygyndysyny taýýarlan tälimçi (mugallym) Kakajaýew Gurban. Geçirilen ýaryşda ýer alan talyplarymyz: Orazkulyýew Şageldi, Berdiýew Bezirgen, Kurbanow Daýanç, Gutlyýew Baýmyrat, Atadurdyýew Ýazdurdy, Ýuwarow Adylmyrat, Döwranow Alihan, Hudaýýarow Mekan, Çaryýewa Nurjahan, Hangulyýewa Aýlar, Annaýewa Şirin, Annaýewa Şeker, Altymuhammedowa Altynaý, Hydyrowa Gurbanjemal.
Bank mekdebiniň agzybir kollektiwiniň adyndan ýaryşda ýer alan talyplarymyzy, şeýle-de ähli gatnaşyjylary bu üstünlik bilen gyzgyn gutlaýarys!
"1-nji sentýabr – bilimler we talyp ýaşlar güni"
Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň – Arkadagly Gahryman Serdarymyzyň öňdengörüjilikli ýolbaşçylygynda Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe ýurdumyzda milli ykdysadyýetiň ähli ugurlary boýunça uly ösüşler, guwandyryjy we buýsandyryjy üstünlikler gazanylýar, il-ýurt, umumadamzat bähbitli giň gerimli özgertmeler depginli amala aşyrylýar. Gündogaryň beýik akyldary Magtymguly Pyragynyň doglan gününiň 300 ýyllygy mynasybetli “Pähim-paýhas ummany Magtymguly Pyragy” ýyly diýlip atlandyrylan 2024-nji ýylymyz eziz ata Watanymyz Garaşsyz, hemişelik Bitarap Türkmenistanyň syýasy, ykdysady, medeni durmuşynda agzybir we merdana halkymyz üçin taryhy ähmiýetli buýsançly hem-de guwançly wakalar bilen beslenýär.
Türkmenistanyň Gahrymany Atamyrat Nyýazow adyndaky Ýöriteleşdirilen bank mekdebinde 1–nji sentýabrda ir sagat 07:00-da “1–nji sentýabr - bilimler we talyp ýaşlar güni” mynasybetli baýramçylyk çäre geçirildi. Onda Hormatly Prezidentimiziň adyndan talyp ýaşlara, mugallymlara we bilim işgärlerine iberilen gutlag haty okaldy. Şeýle hem Ýöriteleşdirilen bank mekdebiniň mugallymlarynyň adyndan 1-nji ýyl talyplara gutlag sözleri aýdyldy, olara okuwda üstünlikler arzuw edildi. Soňra okuwa täze giren talyplara “Pähim-paýhas ummany Magtymguly Pyragy” sapagy geçirildi.
Статья
MAÝA GOÝUM SYÝASATYNYŇ DURNUKLY YKDYSADY ÖSÜŞE TÄSIRI (1)
Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe ýurdumyzyň milli ykdysadyýetiniň ähli pudaklaryna maýa goýum serişdeleri goýulýar. Maýa goýumlary ýurduň önümçilik kuwwatlyklaryny artdyrmaga, doly we netijeli peýdalanmaga, häzirki zaman iň kämil innowasion tehnologiýalary önümçilige işjeň ornaşdyrmaga we senagat önümçiligini mundan beýläk-de ösdürmäge gönükdirilýär. Milli ykdysadyýetimizi diwersifikasiýalaşdyryp ösdürmekde maýa goýum syýasatynyň, şol sanda daşary ýurt maýa goýumlaryny çekmegiň ähmiýeti uludyr.
Döwletiň durmuşa geçirýän maýa goýum syýasaty - maýa goýum işini işjeňleşdirmek, önümçiligiň netijeliligini ýokarlandyrmak arkaly ykdysady ösüşi gazanmak we ilatyň durmuş meselelerini oňyn çözmek maksady bilen amala aşyrylýan hojalyk işleriniň toplumydyr. Ýurdumyzda uly möçberli maýa goýum işlerini amala aşyrmak üçin ähli ykdysady amatlyklar: ýeňillikli karz, salgyt, gümrük tölegleri babatda halkara talaplaryna laýyk gelýän berk kanunçylyk binýady döredildi. Türkmenistanyň kanunçylygyna laýyklykda daşary ýurt maýa goýujylary, daşary ýurt maýa goýumlary bolan kärhanalar, ýurdumyzyň çäginde daşary ýurt maýa goýumlary bolan maýa goýum taslamasynyň, daşary ýurt maýa goýumlary bolan kärhananyň bellige alnan gününden başlap bellenen hukuk goragyna, kepillendirmelerine we ýeňilliklerine eýe bolýarlar. Şeýle amatlyklaryň döredilmegi diňe bir öz maýadarlarymyzda däl-de, eýsem, daşary ýurt maýadarlarynda hem uly gyzyklanma döredýär.
Häzirki wagtda ýurdumyzy senagat taýdan ösen döwlete öwürmekde, täze innowasion usullary ähli pudaklara giňden ornaşdyrmakda, kiçi we orta telekeçiligiň wekilleriniň maýa goýum taslamalaryny maliýeleşdirmek boýunça netijeli işler alnyp barylýar. Kiçi we orta telekeçiligiň maýa goýum taslamalaryny maliýeleşdirmäge yzygiderli goldaw bermek ýurdumyz tarapyndan amala aşyrylýan maýa goýum syýasatynyň möhüm ugurlarynyň biridir.
Milli ykdysadyýeti ösdürmegiň ileri tutulýan ugurlary «Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy: Türkmenistany 2022-2052-nji ýyllarda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň milli Maksatnamasynda», «Türkmenistanyň Prezidentiniň ýurdumyzy 2022-2028-nji ýyllarda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Maksatnamasynda» öz beýanyny tapýar. Prezident Maksatnamasy esasynda 2022-2028-nji ýyllarda milli ykdysadyýetimizi ösdürmäge 278,9 mlrd. manatdan gowrak maýa goýum serişdelerini gönükdirmek we özleşdirmek meýilleşdirilýär. Milli ykdysadyýetimizi ösdürmek üçin 2022-nji ýylda 36,2 mlrd. manada golaý maýa goýum serişdeleri özleşdirildi we bu görkeziji 2023-nji ýylda 7,5 göterim artdy.
«Türkmenistany 2024-nji ýylda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň we Maýa goýum maksatnamasyna» laýyklykda maliýeleşdirmegiň ähli çeşmeleriniň hasabyna 38,5 mlrd. manat möçberinde düýpli maýa goýumlara gönükdirmek meýilleşdirildi. Bu maýa goýum serişdeleriniň 67,8 göterimini, ýagny 26,1 mlrd. manatdan gowragyny önümçilik maksatly desgalaryň gurluşygyna gönükdirmek meýilleşdirildi. Durmuş-medeni maksatly desgalaryň gurluşygyna 32,2 göterim, ýagny 12,4 mlrd. manatdan gowrak möçberde maýa goýumlary gönükdirmek bellenildi. Ýurdumyzyň ykdysadyýet, maliýe we bank toplumy boýunça jemi 33,3 mln. manat möçberde düýpli maýa goýum serişdeleriň özleşdirilmegine garaşylýar.
Ýurdumyzda nebitgaz we nebit-himiýa toplumyny, saglygy goraýyş we derman senagaty ulgamyny, ulag-aragatnaşyk pudagyny, maliýe we bank ulgamlaryny ösdürmäge niýetlenen, daşary ýurt maýalarynyň akymyny güýçlendirmek hem-de amatly maýa goýum ýagdaýyny döretmek barada netijeli işler alnyp barylýar.
Daşary ýurt maýa goýumlaryny çekmek we olaryň möçberini artdyrmak babatynda alnyp barylýan işlerde ýurdumyzyň bank ulgamy mynasyp orny eýeleýär. Maýa goýum syýasatynyň durmuşa geçirilmeginde we ýurdumyzyň ykdysadyýetine daşary ýurt maliýe serişdeleriniň çekilmeginde Türkmenistanyň Döwlet daşary ykdysady iş banky tarapyndan ähmiýetli işler alnyp barylýar. Häzirki wagtda Türkmenistanyň Döwlet daşary ykdysady iş bankynyň hem-de Abu Dabi Ösüş gaznasynyň bilelikde döreden «Türkmen maýa goýum kompaniýasy» ýapyk görnüşli paýdarlar jemgyýeti hereket edýär. Bu kompaniýanyň esaslyk maýasynyň 50 göterimi Türkmenistanyň Döwlet daşary ykdysady iş bankynyň maliýe serişdeleridir. Bu amala aşyrylýan işler daşary ýurt maýadarlarynyň ýurdumyzyň ykdysadyýetine maýa goýmakda uly gyzyklanma bildirýändiklerini görkezýär.
Daşary ýurt maýa goýumlaryny giňden çekmek boýunça amala aşyrylýan işleriň çäklerinde ýurdumyz birnäçe abraýly halkara maliýe guramalar bilen hem oňyn hyzmatdaşlyk gatnaşyklaryny saklap gelýär. Soňky ýyllarda Halkara pul gaznasy, Bütindünýä banky, Aziýa ösüş banky, Yslam ösüş banky, Ýewropanyň täzeleniş we ösüş banky ýaly halkara maliýe guramalar bilen ýurdumyzyň hyzmatdaşlyk gatnaşyklary täze bir öwüşgüne eýe bolup, ýyl-ýyldan has-da işjeňleşdirilýär hem-de çuňlaşdyrylýar. «Fitch Ratings» halkara reýting agentligi biziň ýurdumyza «B+ oňyn» reýtingi berdi. Şeýle reýtingiň alynmagy ykdysadyýetimiziň durnukly ýokary depgin bilen ösýändiginiň aýdyň subutnamasydyr.
Hormatly Prezidentimiziň parasatly ýolbaşçylygynda alnyp barylýan maýa goýum syýasaty ýurdumyzyň ykdysadyýetiniň durnukly ösdürilmegine, ykdysady mümkinçilikleriniň artdyrylmagyna hem-de raýatlarymyzyň ýaşaýyş-durmuş şertleriniň mundan beýläk hem ýokarlandyrylmagyna gönükdirilendir. Mähriban halkyny asuda, agzybir, bagtyýar we eşretli durmuşda ýaşadýan, Türkmenistan döwletimiziň barha pajarlap ösmegi ugrunda ýadawsyz tagallalary edýän Gahryman Arkadagymyzyň we Arkadagly Gahryman Serdarymyzyň janlary sag, ömürleri uzak bolsun, umumadamzat ähmiýetli tutýan tutumly işleri elmydama rowaç bolsun!
Allamyrat ATABAÝEW,
Türkmenistanyň Merkezi bankynyň
Türkmenistanyň Gahrymany A.Nyýazow adyndaky
Ýöriteleşdirilen bank mekdebiniň mugallymy
ВЛИЯНИЕ ИНВЕСТИЦИЙ НА УСТОЙЧИВОЕ ЭКОНОМИЧЕСКОЕ РАЗВИТИЕ (2)
На современной стадии Возрождения новой эпохи могущественного государства наблюдается высокая инвестиционная активность во всех отраслях отечественной экономики. Интенсивное инвестирование способствует наращиванию производственных мощностей, активному внедрению и эффективному практическому использованию наиболее прогрессивных образцов технологий и инноваций в рамках дальнейшего развития промышленного производства. Подчёркивается значимая роль успешной реализации государственной инвестиционной политики, в том числе привлечения зарубежных инвестиций в контексте последовательной диверсификации национальной экономики.
Государственная политика в области инвестиций включает в себя целый комплекс организационных и хозяйственных мероприятий, нацеленных на достижение неуклонного роста инвестиционной активности, обеспечение устойчивого экономического развития за счёт повышения конечной экономической эффективности производства, наиболее полное удовлетворение социально-бытовых потребностей людей и укрепление их благосостояния, интенсификацию экономических отраслей через аккумулирование и максимально рациональное использование инвестиционных средств, формирование целевых инвестиционных потоков на развитие приоритетных отраслей и успешную реализацию стратегических проектов.
В нашей стране создаются все необходимые условия и благоприятные экономические предпосылки для осуществления крупномасштабного инвестирования, в том числе последовательно совершенствуется и укрепляется нормативно-правовая база в области льготного кредитования, налоговых и таможенных выплат, полностью соответствующая международным нормам и требованиям. В соответствии с действующим законодательством Туркменистана зарубежным инвесторам, предприятиям с участием зарубежного капитала со дня регистрации на территории нашей страны инвестиционного проекта с зарубежным инвестированием, с момента регистрации предприятия с иностранным инвестированием предоставляется установленная правовая защита, гарантии и льготы.
Создание и предоставление таких ощутимых преференций вызывает серьёзный интерес среди много численных инвесторов как отечественных, так и зарубежных.
В настоящее время ведётся многоплановая, плодотворная работа по укреплению позиций Туркменистана в числе высокоразвитых государств, широкому внедрению прогрессивных инноваций во всех экономических отраслях и сегментах, эффективному и своевременному финансированию инвестиционных начинаний и проектов, инициируемых субъектами малого и среднего предпринимательства. Государство неизменно поддерживает меры по финансированию инвестиционных проектов малого и среднего предпринимательства, это направление было и остаётся в числе важнейших приоритетов государственной инвестиционной стратегии нашей страны.
Стратегические направления развития отечествен ной экономики находят отражение в комплексных целях и задачах «Возрождение новой эпохи могущественного государства: Национальной программы социально-экономического развития Туркменистана в 2022-2052 г.г.», а также «Программы Президента Туркменистана по социально-экономическому раз витию страны в 2022-2028 г.г.». Президентской программой социально-экономического развития на 2022-2028 г.г., в частности, запланировано на цели развития национальной экономики инвестировать и освоить инвестиций в объёме более 278,9 млрд. манат. По итогам 2022 года в рамках обеспечения роста отечественной экономики было освоено около 36,2 млрд. манат капиталовложений, в 2023 году данный показатель вырос на 7,5 процента.
Согласно «Программе социально-экономического развития и инвестиций на 2024 год» за счёт всех источников финансирования запланировано направить капитальных инвестиций на сумму 38,5 млрд. манат. Из данного объёма инвестирования 67,8 процентов или 26б1 млрд. манат будут нацелены на строительство объектов производственного назначения.
Доля инвестирования строительства социально-культурных объектов составит 32,2 процента или в объёме более 12,4 млрд. манат. В общей сложности объём освоения инвестиционных средств по экономическому, финансовому и банковскому секторам ожидается на уровне 33,3 млн. манат.
Успешно ведётся работа по усилению привлекаемых целевых зарубежных инвестиционных потоков на дальнейшую интенсификацию отечественного нефтегазового и нефтехимического комплексов, здравоохранения и фармацевтической отрасли, транспорта, финансовой и банковской системы, а также дальнейшей оптимизации инвестиционного климата в стране.
Приоритетным направлением привлечения масштабных зарубежных инвестиций в рамках комплексного целевого инвестирования по-прежнему остаётся развитие национальной транспортно-логистической инфраструктуры, создания транспортно-транзитных коридоров в числе действенных факто ров интенсивного развития отраслей национальной экономики, обеспечения максимально гармоничного встраивания нашего государства в сложную конфигурацию глобализующегося мироустройства. В целях наиболее продуктивного привлечения и освоения иностранных инвестиционных ресурсов совершенствуется профильная отрасль национальной правовой системы. 2008 году был принят Закон Туркменистана «Об иностранных инвестициях». Закон определяет правовые основы деятельности иностранных инвесторов, предприятий с иностранными инвестициями на территории Туркменистана и направлен на привлечение и эффективное использование иностранных инвестиций в Туркменистане. Статья 3 Закона, в частности, гласит: «Иностранные инвестиции осуществляются в форме:
1) долевого участия в предприятиях совместно с юридическими и физическими лицами Туркменистана;
2) создания предприятий, полностью принадлежащих иностранным инвесторам, филиалов иностранных юридических лиц или приобретения в собственность действующих предприятий;
3) приобретения движимого и недвижимого имущества, за исключением ограниченного в гражданском обороте законодательством Туркменистана;
4) предоставления иностранных займов и ссуд:
5) приобретения имущественных и неимущественных прав, установленных законодательством Туркменистана.
Банковской сфере отводится значительное место в много векторной деятельности, направленной на успешное привлечение зарубежного капитала и наращивания его объёмов. Эффективная работа в данном направлении в контексте реализации государственной инвестиционной стратегии осуществляется Государственным банком внешнеэкономической деятельности Туркменистана. В настоящее время эффективно функционирует Закрытое акционерное общество «Туркменская инвестиционная компания», созданная Государственным банком внешнеэкономической деятельности Туркменистана совместно с Фондом развития Абу-Даби. 50 процентов уставного капитала данной компании сформирован за счёт финансовых ресурсов Государственного банка внешнеэкономической деятельности Туркменистана. Реализуемые в этом направлении меры свидетельствуют о высоком уровне делового интереса иностранных инвесторов в нацеливании ресурсов в национальную экономику Туркменистана.
В широком диапазоне мер по широкому при-влечению иностранных инвестиций особое место отводится налаживанию и углублению позитивного сотрудничества нашей страны с целым рядом ключевых международных финансовых структур. В последние годы сотрудничество Туркменистана с Международным валютным фондом, Всемирным банком, Азиатским банком развития, Исламским банком развития, Европейским банком реконструкции и развития выходит на качественно новый уровень, крепнет и активизируется год от года. Экспертами международного рейтингового агентства «Fitch Ratings» Туркменистану присвоен рейтинг «ВВ-». Данный факт наглядно свидетельствует об устойчивых темпах роста и развития отечественной экономики.
Инициированный и успешно реализуемый под мудрым руководством уважаемого Президента Туркменистана курс инвестиционной стратегии нацелен на достижение устойчивого развития нашей страны, наращивание её экономического потенциала, неуклонное повышение уровня благосостояния населения. Деятельность государства по детальному правовому регулированию отношений в области инвестиционной деятельности, обеспечение максимальной надёжности инвестиционных ресурсов, нацеливаемых в отрасли и проекты, дальнейшей оптимизации и совершенствованию инвестиционного климата в стране способствует дальнейшему росту инвестиционной активности в стране.
Алламырат АТАБАЕВ,
преподаватель Специализированной банковской школы
имени Героя Туркменистана А.Ниязова
Центрального банка Туркменистана
БАНКОВСКАЯ СИСТЕМА: МИКРОКРЕДИТОВАНИЕ
Широко известно, что в эпоху могущества и счастья гуманный принцип уважаемого Президента «Государство для человека!» нашло свое отражение во всех сферах нашей жизни.
В результате беспрецедентных усилий нашего Героя Аркадага по созданию продовольственного изобилия в стране и обеспечению населения местными продуктами, количество наших граждан, занятых производством в частном секторе в нашей стране, увеличивается. Об этом свидетельствуют рабочие визиты Лидер нации в регионы страны. Уважаемый Президент встретился с частными производителями во всех регионах и высоко оценил их усилия по обеспечению населения местными продуктами питания.
Основная задача банковской системы — предоставление банковских услуг, совершенствующихся в развитии аграрного сектора, создании продовольственного изобилия в стране и проведении своевременных расчетов произведенной продукции. Кредитные учреждения нашей страны работают по широкому спектру направлений, включая расширение сферы безналичных расчетов, предоставление различных видов банковских услуг, в том числе предоставление кредитов, а также дальнейшее повышение качества предоставляемых услуг.
Предоставление различных льготных банковских кредитов на выгодных условиях обеспечивает активное внедрение передовых методов экономического управления в экономику страны, развитие эффективных современных технологий, создание новых рабочих мест, увеличение объемов высококачественных продуктов питания и других товаров. Одна из таких услуг - микрокредиты. В настоящее время кредитные организации страны продолжают активную работу по кредитованию в целях выполнения поручения уважаемого Президента «Мы должны увеличить объем кредитов, направленных на развитие производственных секторов экономики. Мы должны продолжить работу по стимулированию малого бизнеса, увеличению объема кредитных и финансовых ресурсов для населения, улучшать качество банковских услуг», а также создания удобных возможностей для наших граждан, которые хотят заняться производством.
Данная кредитная услуга позволяет выращивать овощи и фрукты, семена, производить продукцию птицеводства в фермерских хозяйствах, личных подсобных хозяйствах граждан. Микрокредиты даются в безналичной форме под 10% годовых до 30 (тридцать) тысяч манат с льготным периодом 6 месяцев сроком до 3 (три) лет.
Основная цель кредита - предоставить клиентам ссуды в обязательном порядке для развития сельского хозяйства и животноводства на отведенных землях их личных подсобных хозяйств, а также для приобретения основного и оборотного капитала для производства сельскохозяйственной продукции. Предоставление кредита осуществляется под залог имущества и поручительство одного или нескольких платежеспособных граждан.
Микрокредиты — хорошая отправная точка для граждан, желающих открыть малый и средний бизнес. Этот льготный кредит обеспечивает финансовую поддержку сельхозпроизводителей и открывает дорогу для их деятельности. Выращивание овощных культур в результате строительства теплиц на частной земле горожан, расширения и реконструкции существующих за счет микрокредитов Положительно сказывается на создании изобилия продукции на местных рынках.
Увеличение количества и активности частных домохозяйств на местах способствует развитию рыночных отношений и национальной экономики, формированию современной бизнес-системы, развитию частного сектора в сельском хозяйстве, пищевой промышленности, легкой промышленности и сферы услуг. Предоставляет возможность для увеличения доходов населения за счет создания конкурентной среды на внутреннем рынке, благоприятные условия для создания продовольственного изобилия в стране, а также формирует дополнительную сырьевую базу для предприятий, работающих в соответствующих сферах, и дает возможность ее укрепления. Сегодня количество наших граждан, пользующихся этой услугой, увеличивается день ото дня.
Желаем успехов в работе и долгих лет жизни Герою Аркадагу, который неустанно трудится во благо людей и дальнейшего улучшения благосостояния нашего народа, поднимая нашу страну до уровня ведущих стран мира.
Алламурат АТАБАЕВ,
специалист по практической работе
специализированной банковской школы имени
Героя Туркменистана А. Ниязова
Центрального банка Туркменистана